Bize ulaşın
Şikayet Dilekçesi (Cumhuriyet Başsavcılığına): Bir Suçu Bildirmenin Yasal Yolu
Toplumda adaletin sağlanması ve suçluların cezalandırılması için vatandaşların üzerine düşen önemli görevlerden biri de, işlenen suçları yetkili makamlara bildirmektir. Bu bildirimin yasal yolu genellikle şikayet dilekçesi aracılığıyla yapılır. Peki, şikayet dilekçesi nedir, hangi durumlarda kullanılır, Cumhuriyet Başsavcılığına şikayet dilekçesi nasıl yazılır ve süreç nasıl işler? Bu makalede, bir suçu ihbar etme ve şikayet etme sürecini tüm detaylarıyla ele alacak ve size örnek bir şikayet dilekçesi sunacağız.
Şikayet Dilekçesi Nedir ve Neden Önemlidir?
Şikayet dilekçesi, bir suç fiilinin işlendiğina dair bilgisi olan veya bu suçtan zarar gören bir kişinin, ilgili suçun soruşturulması ve suçluların cezalandırılması amacıyla yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı’na sunduğu yazılı belgedir. Türk Ceza Kanunu (TCK) ve Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) kapsamında bu dilekçe, adli sürecin başlaması için temel bir adımdır.
Şikayet dilekçesinin önemi şunlardan kaynaklanır:
- Adli Sürecin Başlaması: Şikayet, özellikle takibi şikayete bağlı suçlarda (örneğin hakaret, tehdit, cinsel taciz gibi) soruşturmanın başlatılması için zorunlu bir ön koşuldur. Kamu davasına tabi suçlarda ise ihbar niteliği taşır.
- Hukuki Hakların Korunması: Suçtan zarar gören kişinin yasal haklarını aramasının ilk adımıdır.
- Kanıt ve Bilgi Sunumu: Suça ilişkin bilgilerin, delillerin ve olayın detaylarının resmi makamlara ulaştırılmasını sağlar.
- Zaman Aşımı Süreleri: Bazı suçlar için şikayet, kanunda belirtilen belli süreler (örneğin, suçun öğrenilmesinden itibaren 6 ay) içinde yapılmalıdır. Süresinde yapılmayan şikayetler hak kaybına yol açabilir.
Şikayet Dilekçesi Hangi Durumlarda Kullanılır?
Şikayet dilekçesi, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan ve kamu düzenini bozan birçok suç için kullanılabilir. En sık karşılaşılan durumlar şunlardır:
- Şahıslara Karşı İşlenen Suçlar:
- Hakaret: Bir kişiye onur, şeref ve saygınlığını rencide edecek şekilde söz veya davranışla saldırmak.
- Tehdit: Bir kişiyi veya yakınını bir zarara uğratacağını bildirmekle korkutmak.
- Cinsel Taciz/Saldırı: Cinsel amaçlı rahatsız etme veya cinsel bütünlüğe karşı saldırı.
- Kasten Yaralama: Bir başkasının vücuduna acı veren veya sağlığını bozan fiiller.
- Dolandırıcılık: Hileli davranışlarla bir kişiyi aldatarak kendisine veya başkasına menfaat sağlamak.
- Hırsızlık: Bir başkasının zilyetliğindeki taşınır malı rızası dışında almak.
- Mala Zarar Verme: Bir başkasının malına zarar vermek.
- Konut Dokunulmazlığını İhlal: Bir kimsenin konutuna veya eklentilerine rızası dışında girmek veya çıkmamak.
- Topluma Karşı İşlenen Suçlar (İhbar Niteliğinde):
- Uyuşturucu madde ticareti
- Terör suçları
- Organize suçlar
- Rüşvet, zimmet gibi yolsuzluk suçları
Şikayet Dilekçesi Nasıl Yazılır? Nelere Dikkat Edilmeli?
Bir şikayet dilekçesi hazırlarken aşağıdaki unsurlara ve hususlara dikkat etmek gerekmektedir:
- Yetkili Makamın Adı: Dilekçenin en üstüne, başvurulacak yetkili makamın adı yazılır. Suçlar için bu genellikle “T.C. [İL ADI] CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA” şeklinde olmalıdır.
- Müşteki (Şikayet Eden) Bilgileri: Şikayetçi (müşteki) olan kişinin tam adı, T.C. kimlik numarası, adresi ve telefon bilgileri eksiksiz olarak belirtilmelidir. Şikayetçi avukat ise vekaletnamesinin eklenmesi gerekir.
- Şüpheli/Şüpheliler Bilgileri (Varsa): Hakkında şikayette bulunulan kişi veya kişilerin (şüpheli/şüpheliler) bilinen tüm bilgileri (adı, soyadı, T.C. Kimlik No, adres, telefon) yazılmalıdır. Eğer şüpheli veya şüpheliler bilinmiyorsa, “kimliği belirlenemeyen şahıs/şahıslar” ifadesi kullanılır.
- Konu: Dilekçenin konusu açık ve net bir şekilde belirtilmelidir. (Örn: “[Suçun Adı, Örn: Hakaret, Tehdit, Dolandırıcılık] suçundan şüpheli [Şüphelinin Adı Soyadı] hakkında soruşturma yapılarak kamu davası açılması talebidir.”)
- Suç Tarihi ve Yeri: Olayın veya suçun ne zaman ve nerede meydana geldiği mümkün olduğunca net tarihler ve adreslerle belirtilmelidir.
- Açıklamalar (Olayın Detaylı Anlatımı):
- Olayın Özeti: Suç teşkil eden fiil, başından sonuna kadar kronolojik bir sıra ile, yalın ve anlaşılır bir dille anlatılmalıdır. Duygusal ifadelerden kaçınılmalı, somut bilgilere odaklanılmalıdır.
- Kimler Vardı: Olay sırasında kimlerin bulunduğu, tanıkların kimler olduğu belirtilmelidir.
- Deliller: Olayı ispatlayacak her türlü belge, fotoğraf, video, ses kaydı, mesajlaşma ekran görüntüsü gibi delillerden bahsedilmeli ve ekte sunulacağı belirtilmelidir.
- Zarar: Eğer suçtan bir zarar (maddi veya manevi) görmüşseniz, bu zararın niteliği kısaca belirtilebilir. Ancak tazminat talebi ceza davası kapsamında değil, ayrı bir hukuk davasında ileri sürülür.
- Hukuki Nedenler: İşlenen suçun Türk Ceza Kanunu’nun hangi maddelerine girdiğini düşündüğünüzü belirtebilirsiniz. (Örn: “Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenen Hakaret suçu…”)
- Deliller: Talebi destekleyen tüm deliller maddeler halinde listelenir ve dilekçeye eklenir. (Örn: Kamera kayıtları, tanık isimleri ve adresleri, WhatsApp/SMS ekran görüntüleri, banka dekontları vb.)
- Sonuç ve Talep: Dilekçenin sonunda, Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan ne talep ettiğiniz açıkça belirtilir. Genellikle “Yukarıda arz ve izah olunan nedenlerle, şüpheli/şüpheliler hakkında gerekli soruşturmanın yapılarak [suçun adı] suçundan kamu davası açılmasına ve cezalandırılmasına karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.” şeklinde bir ifade kullanılır. Eğer suç takibi şikayete bağlı ise, “Şüpheliden şikayetçi olduğumu bildirir, cezalandırılmasını talep ederim.” ifadesi de eklenebilir.
- Tarih ve İmza: Dilekçenin düzenlendiği tarih ve müşteki (şikayet eden) kişinin ıslak imzası bulunmalıdır.
- Ekler: Dilekçeye eklenen tüm belgeler maddeler halinde listelenmelidir.
Önemli Not: Şikayet dilekçenizde belirttiğiniz bilgilerin doğru ve gerçek olması yasal bir yükümlülüktür. Yalan beyanda bulunmak veya iftira atmak, sizin hakkınızda da hukuki süreç başlatılmasına neden olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Şikayet dilekçesi vermenin bir süresi var mı?
- Evet, bazı suçlar (takibi şikayete bağlı suçlar) için suç fiilini ve faili öğrenme tarihinden itibaren 6 ay içinde şikayetçi olunması gerekir. Bu süre kamu davasına tabi suçlarda aranmaz ancak delillerin kaybolmaması için mümkün olan en kısa sürede başvuru yapılması önemlidir.
- Şikayet dilekçesini nereye vermem gerekiyor?
- İkamet ettiğiniz yerdeki, suçun işlendiği yerdeki veya şüphelinin ikametgahının bulunduğu yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığı’na verebilirsiniz.
- Şikayet dilekçesi vermek için avukat tutmak zorunlu mu?
- Hayır, zorunlu değildir. Ancak, hukuki süreçlerin karmaşıklığı, dilekçenin doğru ve eksiksiz hazırlanmasının, delillerin düzgün sunulmasının önemi göz önüne alındığında, bir avukattan hukuki destek almak, davanın etkinliği ve hak kaybı yaşamamak adına şiddetle tavsiye edilir.
- Şikayetimden vazgeçebilir miyim?
- Takibi şikayete bağlı suçlarda şikayetten vazgeçme mümkündür ve genellikle davanın düşmesine neden olur. Ancak kamu davasına tabi suçlarda şikayetten vazgeçmek, davanın seyrini etkilemez; savcılık soruşturmaya devam eder.
- İhbar ile şikayet arasındaki fark nedir?
- İhbar, herkesin işlendiğini öğrendiği bir suçu yetkili makamlara bildirmesidir. Suçun takibi şikayete bağlı değildir. Şikayet ise, suçtan zarar gören kişinin, özellikle takibi şikayete bağlı suçlar için, belirli süreler içinde suçun soruşturulmasını ve faillerin cezalandırılmasını istemesidir.
Örnek Şikayet Dilekçesi (Hakaret Suçu İçin)
Aşağıdaki şikayet dilekçesi örneği genel bir taslaktır. Kendi özel durumunuza göre uyarlanmalı ve mutlaka bir hukuk uzmanından yardım alınmalıdır.
T.C. [İL ADI] CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA
MÜŞTEKİ (ŞİKAYET EDEN) : Adı Soyadı: [Adınız Soyadınız] T.C. Kimlik Numarası: [T.C. Kimlik Numaranız] Adres: [Açık Adresiniz] Telefon: [Telefon Numaranız] E-posta: [E-posta Adresiniz]
ŞÜPHELİ (LER) : Adı Soyadı: [Şüphelinin Adı Soyadı (Biliyorsanız)] T.C. Kimlik Numarası: [Şüphelinin T.C. Kimlik Numarası (Biliyorsanız)] Adres: [Şüphelinin Bilinen Adresi (Biliyorsanız)] Telefon: [Şüphelinin Bilinen Telefonu (Biliyorsanız)] [Eğer bilinmiyorsa: “Kimliği ve adresi tarafımızca tespit edilemeyen şahıs/şahıslar”]
SUÇ : Hakaret (Türk Ceza Kanunu m. 125) ve re’sen takdir edilecek sair suçlar.
SUÇ TARİHİ VE YERİ : [Suçun İşlendiği Tarih, Örn: 20.06.2025], [Suçun İşlendiği Yer, Örn: İstanbul, Kadıköy, Altıyol Meydanı / veya Online Platform Adı]
AÇIKLAMALAR :
- Ben müşteki [Adınız Soyadınız], [Mesleğiniz] olarak çalışmaktayım.
- [Suçun işlendiği tarih], yaklaşık saat [Saat, Örn: 14:30] sıralarında, [Suçun İşlendiği Yer, Örn: ikametgahımın önünde / sosyal medya platformu X (Twitter) üzerinde / AVM içerisinde / telefon görüşmesi sırasında], şüpheli [Şüphelinin Adı Soyadı (veya kimliği belirsiz kişi)], tarafıma yönelik haksız ve rencide edici ifadeler kullanmıştır.
- Olayın detayı şöyledir: [Olayı kronolojik sırayla, net ve somut ifadelerle anlatın. Örneğin: “Şüpheli, aramızdaki tartışma esnasında bana ‘şerefsiz’, ‘haysiyetsiz’ gibi hakaret içeren kelimelerle saldırmış, çevrede bulunan kişilerin de duyacağı şekilde bağırmıştır.” veya “Şüpheli, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda ismimi ve fotoğrafımı kullanarak ‘dolandırıcı’, ‘karaktersiz’ gibi ifadelerle şahsımı hedef almıştır. Bu paylaşım kısa sürede birçok kişi tarafından görülmüştür.”]. Bu sözler/davranışlar, şahsımın onur, şeref ve saygınlığını açıkça zedeleyici niteliktedir.
- Olay esnasında [Varsa Tanıkların Adları, Örn: Komşum Ayşe Yılmaz, arkadaşım Mehmet Can] isimli şahıslar da hazır bulunmuş ve şüphelinin hakaretlerine tanık olmuşlardır. (Veya: “Hakaret içeren ifadeler, ekte sunulan [Ekran Görüntüsü / Ses Kaydı / Kamera Görüntüsü] ile sabittir.”)
- Şüphelinin bu fiili, Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenen Hakaret suçunu oluşturmaktadır. Şüpheli/şüphelilerin bu eylemleri nedeniyle yasal haklarımı kullanmak üzere işbu şikayet dilekçesini sunma zarureti doğmuştur.
HUKUKİ NEDENLER : Türk Ceza Kanunu m. 125 ve ilgili diğer yasal mevzuat hükümleri.
DELİLLER :
- Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
- [Varsa Hakaret İçeren Paylaşım/Mesaj Ekran Görüntüleri]
- [Varsa Ses Kaydı / Kamera Görüntüsü Kayıtları]
- Tanıklar:
- [Tanık 1 Adı Soyadı, Adresi, Telefonu]
- [Tanık 2 Adı Soyadı, Adresi, Telefonu]
- [Varsa Diğer Belgeler]
- Her türlü yasal delil
SONUÇ VE TALEP :
Yukarıda arz ve izah olunan nedenlerle;
- Şüpheli/şüpheliler hakkında gerekli soruşturmanın yapılarak Hakaret suçundan (ve re’sen takdir edilecek diğer suçlardan) kamu davası açılmasına ve cezalandırılmasına,
- Şüpheli/şüpheliden/şüphelilerden şikayetçi olduğumu bildirir,
Gereğinin yapılmasını saygılarımla arz ve talep ederim.
[Dilekçeyi Düzenleme Tarihi, Örn: 23.06.2025]
MÜŞTEKİ (ŞİKAYET EDEN) [Adınız Soyadınız] (İmza)
EKLER:
- Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
- [Varsa Hakaret İçeren Mesaj/Paylaşım Ekran Görüntüleri]
- [Varsa Diğer Deliller (ses/video kaydı, yazışma çıktısı vb.)]
- [Varsa Tanıkların İsim ve İletişim Bilgileri (ayrı bir kağıtta da sunulabilir)]
Bu içerik ve örnek dilekçe taslağı, şikayet dilekçesi hakkında size kapsamlı bir bilgi sunmayı amaçlamaktadır. Hukuki süreçlerde her durumun kendine özgü olduğunu ve özel dikkat gerektirdiğini unutmayın. Mutlaka bir avukattan profesyonel hukuki destek almanız en doğru yaklaşım olacaktır.